Art. 87. 1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. 2. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego.  Notka. Przepisy niższej rangi muszą być zgodne z przepisami wyższej rangi. W innym przypadku są one nieważne. Art. 92. 1. Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. 2. Organ upoważniony do wydania rozporządzenia nie może przekazać swoich kompetencji, o których mowa w ust. 1, innemu organowi.

cdn …

Art. 30. Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych. Art 32. 1. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. 2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Art. 31. 1. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej. 2. Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje. Art 32. 1. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. 2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Art. 51. 3. Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go urzędowych dokumentów i zbiorów danych. Ograniczenie tego prawa może określić ustawa. Art. 54. 1. Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. 2. Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy są zakazane. Art. 61. 1. Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. 2. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. 3. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. 4. Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy. Art. 74. 1. Władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom. 2. Ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych. 3. Każdy ma prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska. 4. Władze publiczne wspierają działania obywateli na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska. Art. 77. 1. Każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. 2. Ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw. Art. 80. Każdy ma prawo wystąpienia, na zasadach określonych w ustawie, do Rzecznika Praw Obywatelskich z wnioskiem o pomoc w ochronie swoich wolności lub praw naruszonych przez organy władzy publicznej. Art 83. Każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polski  Notka. Art. 83 wyraźnie mówi, że mamy tylko obowiązek przestrzegania prawa RP. Nie ma tu mowy o znajomości prawa. Czyli lapsus : <<nieznajomość prawa szkodzi>>, <<przepisy trzeba znać>>, jak na razie można pozostawić w lapsusach do brylowania na salonach. Oczywiście tłumaczenie się “nie wiedziałem” “nie znałem”, nie będzie dotyczył wszystkich. Osoby zajmujące się zawodowo jakąś dziedziną i znajomość przepisów prawa wynika z obowiązków pracownika, nie mogą się tłumaczyć : nie wiedziałem, pierwsze słyszę itp. Np.: urzędnicy, księgowi, prawnicy itp. W niektórych sytuacjach dotyczy to również zwykłego obywatela. Jeśli mamy prawo jazdy, to musimy znać przepisy o ruchu drogowym z zakresu posiadanej kategorii prawa jazdy. Pozostaje jeszcze jeden obszar przestrzegania prawa > Prawo obyczajowe i kultura osobista <. Art. 83 KRP jest bardzo ważnym artykułem z punktu zwykłego obywatela i do tego będziemy często wracać. Art. 86. Każdy jest obowiązany do dbałości o stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie. Zasady tej odpowiedzialności określa ustawa.

Art 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Art 8. 1. Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej.  Notka. Słownik języka polskiego PWN > bezpośrednio : «bez pośrednictwa» Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu. Art. 18. Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką RP.  Notka. Tak przy okazji. Często w mediach słyszy się, że konstytucja “mówi’, że małżeństwo jako związek mężczyzny i kobiety. Tak przynajmniej twierdzą niektórzy politycy. Ale jeśli przeczytamy art. 18 KRP, to jednak jest tam napisane co innego ! Mianowicie : małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny …… znajduje się pod ochroną i opieką RP. Czyli Konstytucja nie wyklucza małżeństw między tymi samymi płciami przynajmniej do art 18, a to że małżeństwo kobiety i mężczyzny, jest objęte ochroną i opieką RP. Dodatkowo art. 8 p. 2 KRP mówi, że przepisy konstytucji stosuje się wprost /bezpośrednio/ i art. 32 p.1 i 2 mówi coś o równości i dyskryminacji, więc nie widzę problemu, by małżeństwa homoseksualne były zabronione. Dodatkowo Słownik języka polskiego PWN opisuje małżeństwo jako : «związek kobiety i mężczyzny (w niektórych krajach także związek osób tej samej płci) usankcjonowany prawnie» natomiast dyskryminacja : «prześladowanie poszczególnych osób lub grup społecznych albo ograniczanie ich praw ze względu na rasę, narodowość, wyznanie, płeć itp.» Art. 27. W RP językiem urzędowym jest język polski. Przepis ten nie narusza praw mniejszości narodowych …

Konstytucja - wybrane artykuły. Wybrane artykuły najbardziej przydatne z punktu widzenia zwykłego obywatela. Skróty : KRP - KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ RP - RZECZYPOSPOLITA POLSKA sjp PWN - Słownik języka polskiego PWN

Kontakt